Uz veoma dobru posjećenost sugrađanki, u prijatnom ambijentu i interaktivnoj atmosferi , na ovu temu su govorile dr. Sanja Čejović, spec. radiologije i dr. Sanja Lekić, spec.onkologije Kliničkog centra Crne Gore.
Zahvaljujući se gošćama iz Kliničkog centra, agenciji Novartis i domaćinama, direktorica Doma zdravlja dr Danica Stevović je podsjetila na to da su redovni preventivni pregledi jedini pouzdan i najdjelotvorniji način za očuvanje i unaprijeđenje zdravlja. Ona je apelovala na sugrađanke da budu odgovorne prema sebi i idu na skrining program kojim se otkrivanju rane promjene, kada je bolest izlečiva.
O prevenciji, dijagnostici i skriningu raka dojke govorila je dr Sanja Čejović , specijalistkinja radiologije. Ona je istakla da kancer dojke ne treba da bude tabu tema , da se o njemu mora otvoreno govoriti i da su osnova borbe protiv njega rani pregledi, jer je onda 90 % otkrivenih bolesti moguće izliječiti.
Govoreći o kancerogenim uzrocima dr Čejović je istakla: godine života, naslijedni faktor tj. prisustvo mutiranog gena, kasnu i dugu menarhu, hormonsku estrogensku Th, nerotkinje, postojanje atipičnih hiperplazija, gojaznost, konzumiranje alkohola, lošu ishranu , zračenje gr. Kosa.
Skrining ima za cilj detekciju promjena u dojkama prije pojave simptoma i znakova bolesti i namjenjen je ženama od 50. do 69. godine života, rekla je dr Čejović :
„Od 2015. od kada se u Crnoj Gori vrši skrining program, mamografijom je otkriveno oko 150 karcinoma dojke kod žena koje nisu imale nijedan simptom, niti tegobu. Mamografija se obavlja u ciklusima na dvije godine a otkriva promjene i do dvije godine prije pojave kliničkih simptoma. Kod nas čak 46 % žena u vrijeme otkrivanja karcinoma već ima udaljene metastaze.“
Najčešći od svih kancera kod žena i vodeći uzrok smrtnosti u Evropi je upravo kancer dojke:
„ Jedna od 9 žena dobije ovaj rak u jednom trenutku svog života, svaka dva minuta po jedna žena se dijagnostikuje sa karcinom, a svaki šesti minut se desi smrt kao posljednica uznapedovalog karcinoma. Takođe, ova bolest je češća kod starijih od 50 godina a 5% svih karcinoma desi se kod žena mlađih od 35 godina, kod muškaraca 1%. Granice u godinama ne postoje, može se dobiti počev od 19. godine pa sve do kraja života. „
Dr Sanja Lekić, specijalistkinja onkologije Kliničkog centra govorila je o boljim ishodima liječenja kod rane dijagnoze karcinoma dojke:
“Liječenje bolesti zavisi od stadijuma a odluka se odlučuje na multidisciplinarnom timu, tim ljekara – patolog, onkolog, radijacioni onkolog , medikalni onkolog, svako sa svog aspekta daje svoje mišljenje i donosi najbolju odluku za pacijenta. Sve sistemske terapije se sprovode na Institutu za onkologiju na Kliničkom centru CG i to je jedina ustanova u našoj zemlji koja liječi malignitet dojke . Svaki fizikalni pregled bi trebao bi da sadrži palpacioni pregled dojki . Dakle samopregledi i opet samopregledi je ono na čemu treba insistirati. Oko 80 % žena ovako uoči promjene u dojci ali je to u onim zemljamau kojima su žene edukovane za te preglede i koje su visokoosvještene o značaju prevencije.”
Iako onkolozi pripadaju u tercijalnu granu zaštite, dakle bave se liječenjem, žele da imaju pacijentkinje u ranim stadijumima bolesti , istakla je dr Lekić:
“Želimo da utičemo na to da se što više sprovodi primarna prevencija, počev od izabranih ljekara. Na žalost, kod nas je prevencija dosta zanemarena a mi moramo da stalno podižemo svijest o njenom značaju. Sekundarna prevencija podrazumijeva rano otkrivanje raka kroz redovne preglede ili kroz nacionalni skrining program. Želimo da srušimo tabu o neizliječivosti karcinoma jer je ta bolest ipak izliječiva ako se otkrije na vrijeme. Čak i u fazama metastaza mi uspjevamo da to stanje prevedemo u hroničnu bolest, tako da pacijentkinje žive kvalitetno i dugo i u odmaklim stadijumima.”
preuzeto sa portala Radio Tivat
https://radiotivat.com/